Mùa hoa ban ở Đà Lạt
03/04/2014
Hơn mười lăm năm trước - những mầm xanh được ươm xuống dọc các con đường của vùng đất này. Những mầm cây mảnh mai ngày nào bây giờ đã trở thành những thân cây xù xì, mạnh khỏe bám đất, cam chịu cái khắc nghiệt hai mùa mưa nắng, vốn vẫn bất chợt đi -
Có một loài hoa đã nở thành mùa trên phố núi. Nhìn ở phía xa xa cứ ngỡ bầy cò trắng đang sà xuống cánh đồng mới gặt. Vậy là vùng đất này có thêm một mùa để hoa nở, để tự tình câu chuyện đời, chuyện người và để thêm tươi mới trong sắc màu của các loài hoa Đà Lạt…
Hơn mười lăm năm trước - những mầm xanh được ươm xuống dọc các con đường của vùng đất này. Những mầm cây mảnh mai ngày nào bây giờ đã trở thành những thân cây xù xì, mạnh khỏe bám đất, cam chịu cái khắc nghiệt hai mùa mưa nắng, vốn vẫn bất chợt đi - về.
Hơn mười lăm năm trước - những mầm xanh được ươm xuống để bây giờ trở thành mùa của một loài hoa mà quê hương của nó mãi tít ở vùng Tây Bắc. Và hoa ban là biểu trưng của vùng đất có địa danh bất tử Pha Đin; là dòng chảy không ngừng của những bản trường ca; là sức sống của truyền thuyết về tình yêu đôi lứa; là sự thủy chung trong trắng của người con gái đang yêu. Và có phải vì thế mà loài hoa ban luôn hiện hữu trong các câu chuyện kể bên bếp lửa hằng đêm của người dân tộc Thái…
…Chuyện kể rằng: Thuở ấy, có một chàng trai tên là Khum đem lòng yêu cô gái tên là Ban. Khum vừa giỏi làm nương, lại có tài săn bắn. Ban thì khéo tay dệt vải lại có giọng hát làm say đắm nhiều chàng trai. Thế nhưng, cha nàng Ban vì ham giàu sang, phú quý nên đã đem gả nàng cho con trai nhà giàu - vốn là một thanh niên lười nhác, lại có tật gù lưng. Mặc cho cô gái hết lời van xin, người cha vẫn không từ bỏ ý định, và ông đã bàn bạc cùng với họ nhà trai sửa soạn làm lễ cưới cho hai người. Trong bước đường cùng, nàng Ban đã chạy sang bản của Khum gặp chàng để cầu cứu. Nhưng chẳng may khi đến nhà Khum, thì được tin chàng đã theo cha đi mua trâu ở bản xa. Nàng bèn lấy chiếc khăn piêu của mình, buộc vào nơi cầu thang nhà người rồi bươn bả đi tìm chàng. Nàng đi hết núi này, rừng khác, gọi tên người yêu đến khản cả giọng, nhưng chàng ở xa nào có nghe thấy. Cuối cùng kiệt sức nàng ngã gục sau khi vượt qua một dãy núi cao. Nơi nàng nằm xuống sau đó mọc lên một cây hoa mang búp trắng như búp tay người con gái. Và chẳng bao lâu, loài hoa ấy mọc lan ra khắp núi rừng Tây Bắc, và hằng năm cứ mỗi độ xuân về, hoa nở trắng như bông. Người ta đặt tên loài hoa đó là hoa ban. Về phần Khum, sau khi về đến nhà, thấy chiếc khăn piêu của người yêu vắt nơi cầu thang, biết là có chuyện chẳng lành, bèn vội vã đi tìm nàng. Dò hỏi bà con bên bản người yêu, Khum biết được là nàng đã bỏ nhà ra đi, còn đi đâu thì không rõ. Thế là chàng trai lên đường đi tìm người yêu, đi mãi hết mường này, bản khác mà vẫn không tìm thấy bóng người yêu. Cuối cùng, chàng kiệt sức, ngã xuống. Sau khi chết, chàng hoá thành con chim sống lẻ loi trong rừng, và cứ đến mùa hoa ban nở, lại hót vang như tiếng gọi người yêu tha thiết từ năm nào …
Vậy là mấy năm nay - phố núi Đà Lạt có thêm một mùa hoa để thay cho mùa hoa anh đào vừa mới đi qua. Vậy là mấy năm nay - cánh phượng tím có thêm màu hoa trắng để kể tiếp câu chuyện chung tình. Vậy là mấy năm nay - phố núi Đà Lạt có thêm một loài hoa thầm thì nhắc nhớ chuyện tình yêu đôi lứa thủy chung. Và có phải vì chung tình mà mỗi chiếc lá của cây hoa ban đều có hình hai trái tim xanh biếc cứ mãi bên nhau, không thể tách rời dẫu bất chợt hai mùa mưa nắng.
Đà Lạt - mùa hoa ban. Có lẽ còn quá lạ lẫm đối với nhiều người. Nhưng mùa này - những hàng hoa ban trên khắp nẻo đường, góc phố đã để lại biết bao cảm xúc. Đó là cảm xúc của sự bình yên khi những cánh hoa ban trắng muốt tựa bầy cò đang sà xuống cánh đồng mới gặt. Đó là cảm xúc về câu chuyện tình yêu đôi lứa thủy chung để nhắc nhở cuộc sống này cần lắm sự tử tế. Và cảm xúc đó là khúc giao mùa, thay áo mới cho đôi má hồng mai anh đào vừa mới đi qua; là lời thầm thì kể chuyện mỗi ngày từ một loài hoa về tình người: Người yêu người sống để yêu nhau….